2012C.5.

5.1: siła jest mniejsza, ale nie to powoduje opisane zjawisko. Zauważmy zresztą, że siła działająca od góry i od dołu na rtęć jest mniejsza w przypadku lewej rurki, więc to nie wyjaśnia tego zjawiska.

5.2: Bo w pozycji poziomej nie ma już ciśnienia hydrostatycznego wynikającego z faktu, że nad powietrzem w rurce znajduje się słupek rtęci. Teraz bowiem ten słupek znajduje się "obok", więc nie ma on wkładu w ciśnienie powietrza w rurce. Stąd jego wartość to po prostu patm

5.3 W ogólności powietrze nie jest gazem doskonałym, ale celem uproszczenia obliczeń można przyjmowac że tak jest (i na maturze tak się robi praktycznie z każdym gazem ;))

5.5 Tak. No cóż, pewnie w "dzisiejszej" maturze byłoby tu dopowiedziane jakieś zdanie, że rtęć może się swobodnie przemieszczać. Tu musieliśmy sami przyjąć, że tak jest, co jest zresztą dość racjonalnym założeniem, bo dlaczego nagle mielibyśmy w jakiś sposób zacząć działać jakąś dodatkową siłą na rtęć.

To dlaczego w 5.1. i 5.3. takie właśnie odpowiedzi są poprawne?

I w tym 5.2. jak mam równanie p1V1=p2V2 to (liczbowo) po lewej stronie mam 76609,92 a po prawej 76760. Czy przyjęcie, że w przybliżeniu te iloczyny są sobie równe jest ok?

5.1 - to się wiąże (poniekąd) z pojęciem napięcia powierzchniowego i faktem, że atomy rtęci wzajemnie się przyciągają, ale również przyciągają się wzajemnie ze ściankami naczynia. Przy cienkiej rurce przyciąganie ze ściankami naczynia jest wystarczająco duże w stosunku do siły oddziaływania między atomami rtęci, że ten bąbel może nie spaść. Tego nie będzie na naszej maturze, bo tych rzeczy już nie ma w programie.

5.3 - nie bardzo widzę związek (czy też sprzeczność) między tym, że powietrze traktujemy jako gaz doskonały a odpowiedzią. Po prostu okazuje się, że w tej przemianie wystąpił jednak jakiś przepływ ciepła między powietrzem a otoczeniem, a to że powietrze traktujemy jako gaz doskonały wcale tego nie uniemożliwia.

Bo to pytanie o powietrze jako gaz doskonały nie ma związku. Nie wiedziałem, którą odpowiedź wybrać i zastanawiałem się, czy może nie tą, gdzie było napisane, że powietrze nie jest gazem doskonałym. A dlaczego w tym 1.3. właśnie stwierdzenia 1 i 2 nie są dobrym uzasadnieniem?

Ok. Co do zdania nr 1 to zmiana objętości wcale nie była taka mała - wzrosła ona przecież o około 25%, stąd 1. stwierdzenie nie jest zgodne z prawdą.

Zdanie nr 2 jest natomiast prawdziwe, ale zwyczajnie nie ono jest tu wytłumaczeniem tego, że temperatura się nie zmieniła.